Σωματική Ψυχοθεραπεία

Η ψυχοθεραπεία είναι μια επιστημονική και συνεχώς εξελισσόμενη μέθοδος θεραπείας των ψυχικών διαταραχών. Υπάρχουν πολλά είδη ψυχοθεραπευτικών προσεγγίσεων όπως η ψυχαναλυτική/ψυχοδυναμική, η συστημική/δομική, η γνωστική/συμπεριφορική, η σωματική ψυχοθεραπεία κλπ. Η ψυχοθεραπεία μπορεί να είναι ατομική, ομαδική, οικογενειακή ή ζεύγους.

Με τη βοήθεια ενός εξειδικευμένου θεραπευτή και μέσα σε ένα περιβάλλον ασφάλειας και εμπιστοσύνης που απαιτείται για την επιτυχία της διαδικασίας αυτής, ο ενδιαφερόμενος εξερευνά άγνωστες πτυχές του εαυτού του και ανακαλύπτει τις βαθύτερες αιτίες των θεμάτων που τον απασχολούν.

Η ψυχοθεραπεία βοηθάει το άτομο να αποκαταστήσει τη σχέση που έχει με τον εαυτό του σε επίπεδο αυτοεκτίμησης, αυτοσεβασμού και αυτοπεποίθησης. Η βαθιά αυτογνωσία που αποκτά τον καθιστά ικανό να αντιμετωπίζει τα καθημερινά προβλήματα και τις δυσκολίες με πολύ πιο ψύχραιμο και ρεαλιστικό τρόπο. Επιπλέον, τον βοηθά να δημιουργεί υγιείς διαπροσωπικές σχέσεις.

Η Σωματική ψυχοθεραπεία (Body Psychotherapy) είναι σήμερα μια από τις ευρύτερα διαδεδομένες θεραπευτικές προσεγγίσεις. Ο ψυχίατρος και ψυχαναλυτής Βίλχελμ Ράιχ θεωρείται ο πατέρας της σωματικής ψυχοθεραπείας. Ο Ράιχ υπήρξε μαθητής και συνεργάτης του Φρόυντ από το 1920 έως το 1934. Στο θεραπευτικό του σύστημα είναι φανερές οι ψυχαναλυτικές του ρίζες. Οι έννοιες του ασυνείδητου, του Εγώ-Υπερεγώ, των μηχανισμών άμυνας και της μεταβίβασης είναι βασικές στη ραϊχική θεωρία.

Η σωματική ψυχοθεραπεία χρησιμοποιεί διάφορες τεχνικές που αυξάνουν την επίγνωση του σώματός μας και βοηθούν στην συντομότερη αποκατάσταση των παθολογικών συμπτωμάτων. Το σώμα αποτελεί βασικό εργαλείο διάγνωσης και επίλυσης των ενδογενών συγκρούσεων του ατόμου.
Είναι η πιο αυθεντική πηγή γνώσης του εαυτού μας επειδή όλα τα βιώματά μας και οι συναισθηματικές μας εμπειρίες είναι «γραμμένα» σε αυτό. Η στάση του σώματος λοιπόν, η τονικότητα των μυών, οι περιοχές με ένταση ή αδυναμία, η καλή ή κακή κατάσταση της αναπνοής, η ποσότητα και ποιότητα της συνολικής ενέργειας του σώματος, το βλέμμα, η έκφραση, η κινητικότητα και πολλά άλλα, γίνονται εξίσου σημαντικά με τον λόγο και τα συναισθήματα τόσο σε επίπεδο διάγνωσης όσο και θεραπείας.

Πώς λειτουργεί η σωματική ψυχοθεραπεία;

Ο άνθρωπος συνήθως δεν κατανοεί και δεν μπορεί να αποκωδικοποιήσει μια συγκεκριμένη σωματική ένταση ή στάση του σώματος. Το πρώτο βήμα είναι να συνειδητοποιήσει ο θεραπευόμενος τι κάνει με το να εστιάσει την προσοχή του στη σωματική εμπειρία. Στη συνέχεια, προσπαθεί να εκφράσει λεκτικά αυτή του την εμπειρία και την ενσωματώνει στη συμπεριφορά του.

Τα μέσα που χρησιμοποιούνται περιλαμβάνουν μεταξύ των άλλων, τεχνικές αυτο-έκφρασης, σωματικές τεχνικές (βελτίωση της αναπνοής, εκφόρτιση εντάσεων, χαλάρωση), δημιουργική φαντασία και ενσυναίσθηση.

Πιο αναλυτικά ο θεραπευόμενος:

• αρχίζει σταδιακά και συνειδητοποιεί το σώμα του και μέρη που είχε ξεχάσει, όπως επίσης και τα μηνύματα που λαμβάνει από αυτό.
• αναγνωρίζει σιγά σιγά ότι τα προβλήματα που αντιμετωπίζει σχετίζονται με τον τρόπο που εκλαμβάνει τον εαυτό του και με τον τρόπο που συνδέεται με το περιβάλλον.
• αντιλαμβάνεται σταδιακά το πώς συνδέονται τα ψυχολογικά του θέματα με τα σωματικά του συμπτώματα.

Γιατί να δουλέψω με το σώμα?

Όπως απέδειξε ο Ράιχ, εάν παράλληλα με τα κλασσικά εργαλεία της ανάλυσης επέμβω και στο σώμα, η ψυχοθεραπευτική διαδικασία επιταχύνεται πολύ πιο γρήγορα και αποτελεσματικά. Στη σωματική ψυχοθεραπεία δίνουμε μεγάλη προσοχή στη στάση του σώματος, στην αναπνοή, στις χρόνιες μυϊκές συσπάσεις κ.τ.λ. Εμπλέκοντας λοιπόν ενεργά το σώμα στη θεραπεία το κέρδος είναι εντυπωσιακό. Η αλλαγή του ατόμου καθρεπτίζεται τόσο στο επίπεδο προσωπικότητας όσο και στο επίπεδο λειτουργίας του σώματος.

Η ενασχόληση με το σώμα μέσα στη θεραπεία μας παρέχει τη δυνατότητα να αυξήσουμε την επαφή με τα συναισθήματά μας και επομένως την επαφή με τον Εαυτό, να είμαστε σε θέση να κατανοούμε τις αντιδράσεις μας, το τρόπο που σχετιζόμαστε με τους άλλους, να αντιμετωπίζουμε τους φόβους μας, να θέτουμε όρια, να βελτιώσουμε τη κίνηση και να κατανοήσουμε τη σημασία της για τη ζωτικότητά μας, κι όλα αυτά με βιωματικό τρόπο.